01.11.2017

İlçemizin Tarihçesi

Eski adı “ Kızılviran-Kızılören” olan İlçemizin 1530 tarihinde Kara Hisâr-ı Demürlü İlçesine bağlı mezra olduğu kaydedilir. 1929 yılında nahiye olmuştur.

KARA HİSÂR-I DEMÜRLÜ BÖLGESİ: Kara Hisâr-ı Demürlü 1075 yılı yaz aylarında feth edilmiş ve Danişmendli yönetimindeki Türklerin eline geçmiştir.  Danişmendli-Selçuklu ve Osmanlı döneminde uzun süre bölgenin “merkezi” durumunda bulunmuş önemli bir şehirdir. Bu şehrin yeri ve önemi ile ilgili bilgiyi 1101 yılında yapılan Haçlı Seferini konu eden kaynaklardan öğrenmekteyiz.

Bu Haçlı Seferi’nde “Haçlı ordusu komutan Tzitos komutasında, İznik (İzmit) 'teki karargahını boşaltıp, 60.000 kişilik ordusuyla Danişmendli Devleti’nin merkezi Amasya ve Niksar’ı hedef alarak saldırıya geçti. Selçukluların düşüncesi Haçlıları, Türklerin yoğun olarak yaşadığı bölgelere çekmek, orada sıkıştırmak olduğundan direniş göstermediler ve Haçlı ordusu bir hafta da (23 Haziran) Ankara’ya geldiler. Üç gün Ankara Kalesinde dinlenen ordu, tekrar yürüyüşlerine devam ettiler. Yahşihan’a varınca komutan Tzitos, öncü “istihbarat” birliklerini göndererek geçiş güzergahı ve yol güvenliği hakkında bilgi istedi.

Birlikler güzergah üzerinde tahkikatlarını yaptılar ve komutan Tzitos’a “güzergah üzerinde kurulmuş Kara Hisâr-ı Demürlü ve Çorum şehirleri mıntıkalarına yerleşmiş Müslüman ahalinin orduları için tehlike oluşturacak, kalabalık ve güçte olduğunu bildiren” raporlarını sundular. Raporu okuyan komutan Tzitos ordusunun geçiş güzergahını değiştirerek daha az Müslüman Türk’ün yaşadığı Çankırı istikametine çevirdi.” denilmektedir. Bu tarihi bilgi ile söz konusu yıllarda Kara Hisâr-ı Demürlü bölgenin merkezi olduğu ve kitabımıza konu olan Sungurlu, Bayat, İskilip, Uğurludağ, Alaca, Boğazkale, Yerköy, Delice, Akçakent, Çiçekdağı, Balişeyh, Sulakyurt, Kalecik, Eldivan, Şabanözü, Kızılırmak İlçeleri dolayı ile Çorum, Yozgat, Kır-şehir, Kırıkkale ve Çankırı Yöresi” ni içerisine aldığı anlaşılır.

1174 yılında gerçekleşen başka bir Haçlı Seferi’ nde güzergah olan Kara Hisâr-ı Demürlü yöresi, 1243 yılında yapılan Kösedağ Savaşında Selçukluların yenilmesiyle Moğolların hâkimiyetine girmiş ve bu savaşta Kara Hisâr-ı Demürlü yöresinde kanlı çatışmalar meydana gelmiştir. Moğollarla yapılan bu savaşta Melik unvanıyla anılan, Selçuklu Sultanı Mesud’un Kara Hisâr-ı Demürlü kalesinde şiddetli çatışmalar sonrasında esir alındığı kaynaklarda yerini almıştır. XV. Yüzyıl son çeyreğinde bu önemini bir nebze yitirmiş gözüken Kara Hisâr-ı Demürlü, Çorumlu Livasına bağlı kaza olduğu bilgileri aktarılmış ve bu kazanın Kale adı verilen küçük bir de kasaba ve yahut divan niteliğinde yerleşim yeri bulunduğu belirtilmiştir.

Uğurludağ İlçesi 1900’lerin başında köy olarak mevcut olduğu, Kurtuluş Savaşı yıllarında birçok şehit ve gazi vermiştir.

İlçemizin ilk ismi Kızılören’dir. Bunun etrafının kırmızı kayalarla çevrili olmasından verildiği ve daha sonra Kızılviran’a çevrildiği bilinmektedir. Yine ilk yerleşenlerin dağdan dağa göçen gruplar olduğu ve burasının tava biçimini andıran coğrafi yapısıyla korunmaya çok müsait olmasından tercih edildiği sanılmaktadır.

1929 yılına kadar Çorum’un bir köyü olan ilçe bu tarihte kendisine bağlı 17 köyle beraber nahiye yapılarak İskilip ilçesine bağlanmıştır. 03 Mayıs 1958 yılında arkasındaki Urlu Dağına izafeten Uğurludağ adını almış ve 1969 yılında da belediyelik olmuştur.

18 sene Belediye olarak hizmetlerini sürdürdükten sonra 19 Haziran 1987 tarih ve 3392 sayılı kanun ile ilçe olmuş ve 29.8.1988 tarihinde de ilçe kaymakamının göreve başlaması ile fiilen hizmete geçilmiştir. İlçe Merkezinde 5 Mahalle, İlçeye bağlı 20 Köy bulunmaktadır.

İlçemiz Müftülüğümüz 28 personeli ile görevini yürütmeye devam etmektedir.