27.11.2021

“Bir İlçe İki Şeyhülislam” Konulu Panel Gerçekleştirildi

“Bir İlçe İki Şeyhülislam” Konulu Panel Gerçekleştirildi

İskilip Müftülüğümüz tarafından düzenlenen “Bir İlçe, İki Şeyhülislam” konulu panel yoğun bir katılımla gerçekleştirildi. Panelde, İskilip'li olan Osmanlı'nın iki büyük Şeyhülislamı Ebussuud Efendi ve Sunullah Efendi konu edindi. İki oturumda gerçekleşen panel Şeyh Muhyiddîn-i Yavsî Camii İmam-Hatip’i Ramazan Doğan Hocamızın Kur’an-ı Kerim tilavetiyle başladı. Açılış konuşmasını İlçe Müftümüz Sn. Vahit Demiral yaptı. Hocamız: "Ebussuûd Efendi Sultan Süleyman’ı Kanuni yapan, Osmanlı Devleti’nde 17 sene müderrislik, 6 sene kadılık, 8 sene kazaskerlik 30 küsur sene şeyhülislâmlık yapan, Müftilenâm, Sultânü’l-Müfessirîn, Allâme-i Kül, Ebû Hanîfe-i Sânî gibi lakaplarla anılan çok yönlü büyük bir alimdir.

Ebussuûd Efendi büyük bir devlet adamıdır. Protokolde gerilerde olan Şeyhülislamlık makamı, onun zamanında padişahtan sonraki makam haline gelmiştir. Büyük bir hukukçudur. Öyle ki Sultan Süleyman’ı Kanuni yapmıştır. O aynı zamanda Sultânü’l-Müfessirîn’dir. Yazdığı “İrşâdü’l-Akli’s-Selîm İlâ Mezâye’l-Kitâbi’l-Kerîm” adlı tefsiri, İslam dünyasında bizim yüz akımız olan bir tefsirdir. Ebussuûd Efendi ilmiyle, ahlakıyla herkesten saygı ve hürmet görmüş biridir. Sultan Süleyman’ın, Sigetvar seferinde iken Ebussuûd Efendi’ye yazdığı mektubuna, “Halde haldaşım, sinde sindaşım, âhiret karındaşım, tarîk-i hakda yoldaşım Molla Ebussuûd Efendi Hazretleri” diye başlaması bunun çarpıcı örneklerinden biridir. İşte bu panelle, ismini kursumuza verdiğimiz Ebussuud Efendi’nin çok yönlü bir alim olduğunu ortaya koymak istedik.”

Birinci oturum İSAM Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Tuncay BAŞOĞLU’nun başkanlığında gerçekleşti. İlk konuşmacı olan Doç. Dr. Taha BOYALIK "Ebussuud Efendi'nin Biyografisi ve Tefsirinin Yeni Neşri" başlığıyla sunduğu tebliğde "Ebussuud Efendi'nin İskilip'de doğduğu kesindir. O, tefsir alanında otoritedir. Yazdığı tefsir tüm İslam âleminde okunan önemli bir tefsirdir. Arap Dili ve Belağatı açısından bir şaheserdir. Eser ilk kez müellif nüshasından müellifin bini aşkın notuyla (minhüvât) birlikte İSAM tarafından neşredilmiştir." dedi. Sonrasında Prof. Dr. İsmail ÇALIŞKAN “Akl-ı Selimi Kur’an’ın Dünyasına Götürmek: Gaye, Muhteva ve Yöntem Açısından Ebussuud Efendi'nin Tefsiri Üzerine Bir İnceleme” başlığı altında sunduğu tebliğinde Ebussuud Efendi'nin tefsirinin sadece Türkiyede değil, tüm İslam dünyasında kabul gören büyük bir eser olduğunu ifade etti. "Ebussuud Efendi'nin Fıkıh Anlayışı" konusunu işleyen Prof. Dr. Kaşif Hamdi OKUR, Ebussuud Efendi'nin Müçtehid derecesinde büyük bir fakih olduğuna değindi. Ardından söz alan Doç. Dr. Tuncay BAŞOĞLU "Ebussuud Efendi'nin Zararlı Alışkanlıklarla Mücadelesi ve Verdiği Fetvaları" başlığında Ebussuud Efendi'nin uyuşturucu başta olmak üzere döneminde ortaya çıkan tüm zararlı alışkanlıklarla yürüttüğü ilmi mücadeleyi anlattı.

İkinci oturum, Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa ERTÜRK’ün başkanlığında başladı. İlk sözü alan Prof. Dr. Mustafa ARSLAN "Sistem Kurucu Bir Devlet Adamı Olarak Ebussuud Efendi" konusu, Prof. Dr. Abdullah ÇOLAK da "İskilip'li İkinci Şeyhulislam: Sunullah Efendi" konusu hakkında detaylı bilgiler verdi. Prof. Dr. Mustafa AŞKAR ise Ebussuûd Efendi'nin Babası, İskilipli Şeyh Muhyiddîn-i Yavsî, Prof. Dr. Recep KAYMAKCAN da "Ali Kuşçu ve İlmi Kişiliği" üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Soruların da cevaplandığı panel İlçe Müftümüz Sn. Vahit Demiral'ın Katılım Belgelerini takdim etmesiyle son buldu.